Zaterdag 15 april was het zover, de route van het Waardetransport van de Week van de Kinderfilosofie ging van start. Bij het Spinozahuis in Rijnsburg stond een groepje kinderen enthousiast te wachten op de aankomst van het Waardetransport met de schatkist. Alvorens ze daar iets in deden filosofeerden zij zo’n 1,5 uur lang over de waarde. Dat deden ze onder leiding van Caroline van Twillert van De Denkschool.
Zij leidt het gesprek in met de opmerking dat Spinoza een voorstander was van zelf nadenken. “Dat gaan wij nu ook doen!” zegt ze. Aan de hand van een aantal voorwerpen bespreken de kinderen het begrip “waarde”. Steeds moeten ze besluiten of het waardeloos of waardevol is. Een van de voorwerpen is een gedateerd fotolijstje met daarin een foto van een bruidspaar. In eerste instantie kijken de kinderen er met weinig belangstelling naar. “Zou jij het boven het bed hangen?” vraagt Caroline aan één van de kinderen. Gelach…..”Nee joh! Stom!” Het ziet ernaar uit dat dit bij de categorie ‘waardeloos’ terecht komt. “Maar misschien heb je het net gekocht bij de kringloopwinkel omdat je het een mooi lijstje vond. Dan is het wel wat waard” brengt een ander kind in. Stilte. “Ja, en misschien zijn het wel jouw ouders en dan is het voor jou wel wat waard maar voor mij niet.” Instemmend geknik. “Dus, waar moet ie dan, bij waardevol of bij waardeloos?” De kinderen besluiten dat ie in het midden moet.
Even later gaat het over wanneer iemand een held is. In eerste instantie zijn de kinderen het erover eens dat je dan wel veel heldendaden moet doen en dat het oprapen van een appel voor een oud vrouwtje je nog geen held maakt. Een meisje brengt daartegenin: “Als het oude vrouwtje weinig geld heeft en die ene appel voor haar dus heel belangrijk is en ze zo oud is dat ze niet kan bukken, dan ben je voor haar wel een held als je die appel opraapt.” “Ja, maar de hele wereld redden is meer waardevoller!” roept een jongen vol overtuiging. “Dan ben je een superheld!” Daar zijn de kinderen het over eens.
Nadat er zo nog een aantal voorwerpen zijn gepasseerd komt er een bijbel op tafel. Voor de meesten valt die in de categorie waardeloos want ze geloven niet. Maar ze zeggen er direct bij dat het voor anderen wel waardevol is. “Je hebt allemaal dingen meegenomen die voor iedereen anders zijn” zegt één van de kinderen. De anderen knikken. “Ja, dus als je wilt checken of iets waardevol of waardeloos is, moet je eerst checken hoe iemand erin staat.” Een meisje zegt: “Spinoza vond de bijbel niet waardevol want je moet zelf nadenken vond hij.” “Geloven en zelf nadenken, zit daar verschil tussen?” vraagt Caroline. “Ja, want je kunt het uit elkaar houden” antwoord een jongen. “En is zelf nadenken hetzelfde als een mening hebben?” De kinderen denken van niet.
Tijd voor pauze met iets lekkers en uiteraard een rondleiding door het Spinozahuis door één van enthousiaste vrijwilligers.
Na de pauze mogen de kinderen tekenen. Iets dat voor hen van waarde is en iets dat voor iedereen van waarde is. Voor zichzelf tekenen sommigen familie, andere hun favoriete speelgoed. Bij de tekeningen ‘voor iedereen’ is er opmerkelijke overeenstemming; het grootste gedeelte tekent iets over vrede. Maar er is ook een jongen die het brein tekent. “Omdat je zelf moet blijven nadenken in het leven!” Vrede en het brein gaan mee in de schatkist op Waardetransport!
Kijk ook hier het filmpje met het interessante gesprek over de waarde van lege potjes en hier het filmpje met de “schatkistceremonie”.